Translate

Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 2019

Η Ψυχολογία του Άνδρα: Εργασία με τα Αρχέτυπα

H μετάβαση από την ανώριμη εφηβεία στην ανδρική ωριμότητα 

Οι αρχαίοι λαοί σπάνια γκρέμιζαν κτήρια που είχαν χτιστεί στο παρελθόν. Όμοια με εκείνους, εμείς δεν θέλουμε να κατεδαφίσουμε τις πυραμίδες της νεότητας διότι είναι και θα παραμείνουν παντοτινά πηγές δύναμης και δίοδοι προς την ενέργεια του αρχέγονου παρελθόντος μας. Πρέπει, όμως να στρωθούμε στη δουλειά και να πλακοστρώσουμε από την αρχή τα παλιά μονοπάτια και σκαλοπάτια. Πρέπει να χτίσουμε πέτρα – πέτρα το οικοδόμημα του ώριμου ανδρισμού, μέχρι να μπορέσουμε, τελικά, να σταθούμε στο ψηλότερο σκαλί, στην κορυφή, και να επιθεωρήσουμε το βασίλειό μας ως «Άρχοντες των Τεσσάρων Τεταρτημορίων» και κύριοι του οίκου μας.


Υπάρχουν ορισμένες τεχνικές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για την επίτευξη αυτού του στόχου: η ανάλυση των ονείρων, η επανείσοδος σε αυτά και η διορθωτική τροποποίησή τους, η ενεργητική φαντασία – κατά την οποία το εγώ έρχεται σε διάλογο με τις εσωτερικές ενεργειακές οντότητες, επιτυγχάνοντας έτσι πρόσβαση σε αυτές και συγχρόνως αποταύτιση από αυτές. Επίσης, η ψυχοθεραπεία σε όλες τις μορφές της, ο διαλογισμός πάνω στις θετικές πλευρές των αρχετύπων, η προσευχή, τα τελετουργικά μύησης με έναν πνευματικό γέροντα, οι ασκήσεις πνευματικής πειθαρχίας και άλλες μέθοδοι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη δύσκολη διαδικασία της μετάβασης από την ανώριμη εφηβεία στην ανδρική ωριμότητα.

Οι τέσσερεις βασικές μορφές της ώριμης ανδρικής ενέργειας που προσδιορίσαμε είναι ο Βασιλιάς, ο Πολεμιστής, ο Μάγος και ο Εραστής. Όλες αναμειγνύονται και συμπλέκονται και, στις ιδανικές περιπτώσεις, εμπλουτίζουν η μια την άλλη. Ένας καλός Βασιλιάς είναι πάντα και Πολεμιστής και Μάγος και Εραστής. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες τρεις μορφές. Και οι ενέργειες του αγοριού, επίσης, επικαλύπτουν και βοηθούν η μια την άλλη, όπως έχουμε δει.

Μπορούμε να πούμε ότι ο Βασιλιάς είναι το Θείο Παιδί, σε εξελιγμένη, έμπειρη, πολυσύνθετη και σοφή μορφή με τη διαφορά ότι όσο συμπαντικά ιδιοτελές είναι το Θείο Παιδί τόσο προσωπικά ανιδιοτελής είναι ο Βασιλιάς. Ο καλός Βασιλιάς είναι σοφός με το είδος της «σοφίας του Σολομώντος».
Το πλήρες ανεπτυγμένο αρχέτυπο του Βασιλιά, μέσα στην ανδρική ψυχή, χαρίζει τις αρετές της ορθής τάξης, του συνετού και λογικού σχεδιασμού, της συγκρότησης και, πάνω από όλα, του ήθους. Σταθεροποιεί το χαοτικό συναίσθημα και την ανεξέλεγκτη συμπεριφορά. Επικεντρώνει, εστιάζει και φέρνει γαλήνη. Η «γονιμότητα» και η εστίασή του εκπέμπουν σφρίγος, ζωντάνια και χαρά. Τροφοδοτεί και εξισορροπεί. 
Προασπίζει το αίσθημα της εσωτερικής τάξης και την ακεραιότητα της ύπαρξης και του σκοπού μας. Μας χαρίζει τη γαλήνια βεβαιότητα του ποιοι πραγματικά είμαστε και παρέχει ουσιαστική προστασία και σιγουριά στην αρσενική μας ταυτότητα. Αντικρίζει τον κόσμο με αυστηρό, αλλά καλωσυνάτο βλέμμα. Αναγνωρίζει τις αδυναμίες, τα προτερήματα και τις ικανότητες των άλλων. Τους τιμά και τους ενθαρρύνει. Τους προστατεύει και τους καθοδηγεί στον αγώνα για την πληρότητα της ύπαρξης. Δεν ζηλοφθονεί, επειδή είναι σίγουρος για την αξία του. Ανταμείβει και ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα τη δική μας και των άλλων.


Έχουμε ήδη αναφέρει την επιθετικότητα ως ένα από τα χαρακτηριστικά του Πολεμιστή
Αντίθετα από ό,τι πιστεύουμε, η επιθετικότητα συνιστά μια στάση που αφυπνίζει, ενεργοποιεί και παρακινεί. Μας ωθεί να περάσουμε στην επίθεση και να εγκαταλείψουμε την αμυντική ή «συγκρατημένη» στάση απέναντι στα καθήκοντα και τα προβλήματα της ζωής.
Πως, όμως, ένας άνδρας που προσεγγίζει τον Πολεμιστή μπορεί να γνωρίζει τι είδους επιθετικότητα είναι κατάλληλη στην κάθε περίσταση; Θα το γνωρίζει αν διαθέτει καθαρή σκέψη και ικανότητα διάκρισης. Ο πολεμιστής είναι πάντα σε εγρήγορση, πάντα άγρυπνος. Ποτέ δεν υπνώττει στη ζωή. Γνωρίζει πώς να επικεντρώνει το μυαλό και το σώμα του. Όπως έλεγαν οι Σαμουράι «είναι πάντοτε παρών». Εδώ έγκειται η διαφορά μεταξύ του Πολεμιστή και του Ήρωα. Ο άνδρας (ή το αγόρι) που προσεγγίζει το αρχέτυπο του Ήρωα, όπως έχουμε πει, δεν γνωρίζει τα όριά του, γιατί τρέφει τη ρομαντική ιδέα ότι είναι άτρωτος. Ο Πολεμιστής όμως, μέσω της διαύγειας της σκέψης προσδιορίζει ρεαλιστικά τις ικανότητες και τα όριά του σε κάθε περίπτωση.


Πρωτίστως, ο Μάγος είναι το αρχέτυπο της επίγνωσης και της διαισθητικής αντίληψης αλλά της γνώσης όλων όσα δεν είναι άμεσα προφανή ή λογικοφανή. (…) Πολλοί ανθρώπινοι μάγοι, ανεξαρτήτως επαγγέλματος ή κοινωνικής θέσης (συμπεριλαμβανομένων και των αποκρυφιστών), χρησιμοποιούν συνειδητά τη γνώση και την τεχνική κατάρτισή τους για το καλό όλων. Προσεγγίζουν ορθά τον Μάγο και μετασχηματίζουν την ακατέργαστη, πρωτόγονη δύναμη για να την θέσουν στην υπηρεσία των άλλων. Αυτό κάνει και ο σαμάνος με τις ροκάνες, τα φυλακτά, τα βότανα και τα ξόρκια αλλά και οι ιατρικοί ερευνητές που αναζητούν θεραπείες για τις θανατηφόρες ασθένειες.

Ο Μάγος λοιπόν, είναι το αρχέτυπο του στοχασμού και της περισυλλογής, συνεπώς είναι η ενέργεια της εσωστρέφειας. Όταν μιλάμε για εσωστρέφεια, δεν εννοούμε την ντροπαλότητα, τη δειλία και την ατολμία, αλλά την ικανότητα αποστασιοποίησης από τις εσωτερικές και τις εξωτερικές θύελλες και τη σύνδεση με τις βαθιές αλήθειες και να ενεργειακά αποθέματα μέσα μας. Υπο αυτή την έννοια, οι εσωστρεφείς βιώνουν τη ζωή μέσα από το κέντρο τους πολύ περισσότερο από ό,τι οι εξωστρεφείς. Επειδή η ενέργεια του Μάγου βοηθά στον σχηματισμό του άξονα «Εγώ – Εαυτός», είναι σταθερή και ακλόνητη στην κεντρομόλο εστίασή της και τη συναισθηματική αντικειμενικότητα. Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να την αποσπάσει ή να την χειραγωγήσει.


Ο Εραστής είναι το αρχέτυπο του παιχνιδιού και του παιχνιδίσματος, της υγιούς ενσάρκωσης και της αισθαντικής απόλαυσης του κόσμου και του ανθρώπινου σώματος χωρίς αναστολές. Συνεπώς, ο Εραστής είναι βαθύτατα αισθησιακός – αισθησιακά συνειδητός και ευαίσθητος στο μεγαλείο του φυσικού κόσμου. Μέσω αυτής της ευαισθησίας του σχετίζεται και βρίσκεται σε επαφή με τα πάντα. Αυτή τον συνοδεύει ευσπλαχνικά και συμμετοχικά με το κάθε τι, εφ όσον, για εκείνον, όλα είναι ενωμένα μεταξύ τους με μυστικά δεσμά. Ο άνδρας που πλησιάζει την ενέργεια του Εραστή μπορεί να δει «τον κόσμο μέσα σε έναν κόκκο άμμου». Η ιδιαίτερη αυτή συνειδητότητα γνώριζε πάντα – πολύ πριν την ανακάλυψη της Ολογραφίας – ότι κατ’ ουσίαν ζούμε σε ένα «ολογραφικό» σύμπαν, του οποίου το κάθε σημείο αντανακλά κάθε άλλο σε απόλυτη και μαγική ένωση. Η ενέργεια, λοιπόν, του Εραστή δεν βλέπει απλώς τον κόσμο σε έναν κόκκο άμμου, αισθάνεται αυτή την ενότητα.»

«Η ευαισθησία προς όλα τα εσωτερικά και εξωτερικά ερεθίσματα φέρνει το πάθος. Η σύνδεση και η επικοινωνία του εραστή δεν είναι πρωτίστως διανοητική, προέρχεται από το συναίσθημα. Οι πρωτογενείς παρορμήσεις γίνονται παθιασμένα αισθητές από όλους μας, τουλάχιστον κάτω από την επιφάνεια. Αλλά ο Εραστής το γνωρίζει αυτό με μια βαθειά γνώση. Εγγύτητα με το ασυνείδητο σημαίνει εγγύτητα με τη «φωτιά» - τη φωτιά της ζωής και, σε βιολογικό επίπεδο, τη φωτιά των γενεσιουργών μεταβολικών διεργασιών. Ο έρωτας όπως όλοι γνωρίζουμε, «καίει» και συχνά είναι τόσο «καυτός» που δεν τον αντέχουμε.

Ο άνδρας κάτω από την επιρροή του Εραστή θέλει να αγγίζει κάθε τι και να αγγίζεται από το κάθε τι, φυσικά και συναισθηματικά. Γι αυτόν δεν υπάρχουν διαχωριστικά όρια. Θέλει να ζει την ενότητα που νοιώθει με τον κόσμο μέσα του – τα πανίσχυρα συναισθήματά του – και να την εξωτερικεύει στον κόσμο έξω και στις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους. Απώτερη επιθυμία του είναι η αισθαντική εμπειρία του κόσμου – στην πληρότητά του.»

«Η μονογαμία (όχι με την απλοϊκή έννοια) προκύπτει ως αποτέλεσμα της βαθειάς εδραίωσης και επαφής του άνδρα με το κέντρο του. Ένας τέτοιος άνδρας δεσμεύεται όχι από εξωτερικούς παράγοντες, αλλά από τις δικές του εσωτερικές δομές, τη δική του αρσενική αίσθηση ψυχικής και σωματικής γαλήνης και τη δική του εσωτερική χαρά. Απεναντίας, ο άνδρας ο οποίος πειθαναγκαστικά ψάχνει «κάτι» από γυναίκα σε γυναίκα, είναι εκείνος που δεν έχει ακόμη σταθεροποιήσει το εσωτερικό του οικοδόμημα. Επειδή είναι εσωτερικά κερματισμένος και ανέστιος, καταλήγει έρμαιο της απατηλής ολοκλήρωσης / συμπλήρωσης που νομίζει πως θα βρει έξω από τον εαυτό του, στον κόσμο των γυναικείων μορφών και των αισθησιακών απολαύσεων.»

Ίσως, ποτέ, σε καμία περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας να μην επικράτησαν τα αρχέτυπα του ώριμου αρσενικού (ή του ώριμου θηλυκού). Φαίνεται ότι το ανθρώπινο είδος ζει κάτω από την κατάρα της νηπιώδους κατάστασης – και ενδεχομένως να ζούσαμε πάντοτε έτσι. Συνεπώς, η Πατριαρχία είναι κατ’ ουσίαν Εφηβοκρατία, δηλαδή η εξουσία του Αγοριού. Ίσως, ο κόσμος μας να έμοιαζε πάντα με το νησί στο βιβλίο του Γκόλντιγκ, αλλά, τουλάχιστον, παλαιότερα υπήρχαν τελετουργικές δομές και συστήματα που αφύπνιζαν ένα υψηλότερο επίπεδο ανδρικής ωριμότητας από αυτό που κυριαρχεί στην σημερινό αντιδομικό, αντιτελετουργικό και αντισυμβολικό κόσμο μας. 

Κάποτε, ζούσαν ιεροί βασιλείς, πάνω στους οποίους οι άνδρες προέβαλλαν τον εσωτερικό τους Βασιλιά, δραστηριοποιώντας έτσι, έμμεσα, την αρσενική τους ενέργεια. Είναι βέβαιο ότι υπήρξαν εποχές που το αρχέτυπο του Πολεμιστή – για το καλό και για το κακό – αποτέλεσε τον δυναμικό και αποτελεσματικό παράγοντα στη διαμόρφωση της ζωής των ανδρών και των πολιτισμών που εκείνοι έχτιζαν. Και παρ’ ότι η ενέργεια του Μάγου πάντα ήταν προνόμιο των λίγων, υπήρχαν μάγοι – θεραπευτές και σαμάνοι, για να βοηθήσουν τους άνδρες στα προβλήματα που αντιμετώπιζαν και να ελέγξουν, σε κάποιο βαθμό, το απρόβλεπτο βασίλειο της φύσης προς όφελος της κοινωνίας. Αλλά και ο Εραστής έχαιρε υψηλού σεβασμού και εκτίμησης στους πολιτισμούς που τιμούσαν τους οραματιστές και τους προφήτες, τους ζωγράφους των σπηλαίων και τους ποιητές.

Κι όμως, σήμερα που όλα έχουν αλλάξει και όλα εξαργυρώνονται στο όνομα του πλούτου και του προσωπικού κέρδους, σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη ιστορική περίοδο, ο κόσμος μας έχει ανάγκη το ώριμο αρσενικό. Ας γαλουχήσουμε και ας καλωσορίσουμε τους μεγάλους άνδρες – τους άνδρες που, με τη μεγαλοψυχία των αρχαίων βασιλέων, το θάρρος και την αποφασιστικότητα των αρχαίων πολεμιστών, τη σοφία των μάγων και το πάθος των εραστών, θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα και θα αναλάβουν την αποστολή να σώσουν τον κόσμο που μας εδόθει και που εκφυλίζεται μπροστά στα μάτια μας. Το δίχως άλλο, η γη μας χρειάζεται και όλοι έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας.


ΠΗΓΗ: 



Αν σας ενδιαφέρει να ταξιδέψετε διαλογιστικά στις ποιότητες των Αρχετύπων μπορείτε να βρείτε οδηγίες στο παρακάτω link: