Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως ο διαλογισμός είναι μια ενισχυμένη μορφή συγκέντρωσης, ένα άλλο είδος δράσης, μια σκόπιμη προσπάθεια που κατευθύνεται προς ένα συγκεκριμένο στόχο. Όμως, ο αληθινός διαλογισμός είναι, απλά, η κατάσταση του συνειδητού όντος, της απόλαυσης της ίδιας μας της φύσης. Δεν μπορούμε να τον προκαλέσουμε. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τον βιώσουμε. Υπάρχει όταν εγκαταλείπουμε κάθε προσπάθεια, όταν παρατηρούμε την ίδια μας τη φύση, προτού εμφανιστούν ο φόβος, η σύγκρουση και η επιθυμία. Υφίσταται ως η αυθεντική κατάσταση της ύπαρξής μας, προτού ακόμα της επιβάλλουμε οτιδήποτε. Υπάρχει όταν σταματάμε να προσπαθούμε να τον προσεγγίσουμε, γιατί διαφορετικά, το μόνο που πετυχαίνουμε είναι να τον απομακρύνουμε.
Ο αληθινός διαλογισμός είναι μια απλή κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε όταν είμαστε αυτό που πάντα είμαστε: χωρίς να παρεμβαίνουμε ή να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό, χωρίς να σκεφτόμαστε, ούτε να επιδιώκουμε, να πιάνουμε ή να εμμένουμε, χωρίς να διαλογιζόμαστε, ούτε καν να γιορτάζουμε την ολοφάνερη ανακάλυψη της ίδιας μας της φύσης.
Όταν αρχίζουμε να ανησυχούμε ότι δεν συμβαίνει τίποτα, ο διαλογισμός χάνεται. Όταν νιώθουμε πως πρέπει να κάνουμε κάτι, φεύγει. Όταν, όμως, καταλάβουμε ότι αυτή η μη πράξη της ύπαρξης δεν έχει αιτία, στόχο ή σκοπό, ότι είναι απλά αυτό που είμαστε, η φύση μας, το κέντρο μας, το πολυτιμότερο αγαθό που ποτέ δεν χάσαμε ούτε και χρειάζεται να αναζητήσουμε ξανά, τότε θα γνωρίσουμε την αγνότερη απόλαυση και χαρά ,που συνεπάγεται αυτή η απλή και δίχως λόγο ύπαρξη.
Στ’ αλήθεια, δεν μπορούμε να ξέρουμε τι είναι αυτό. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να είμαστε αυτό που είναι. Αυτή η κατάσταση, από μόνη της, είναι ο αληθινός διαλογισμός.
Αυτός ο διαλογισμός είναι ο Ουράνιος Νους μας. Είναι πάντα εκεί, πίσω από κάθε συναισθηματική κατάσταση, κάθε κατάσταση που φέρνει σύγχυση, χαρά και πόνο.
Όπως λέει ο δάσκαλος Nagpa Rimpose, «Βιώνουμε τη φώτιση, επειδή δεν σταματάει ούτε μια στιγμή να σπινθηροβολεί. Αν σταματούσε, δεν θα μπορούσαμε να ξεπεράσουμε τη σύγχυση. Το πετυχαίνουμε επειδή η κατάσταση της φώτισης υφίσταται ούτως ή άλλως, είναι η ίδια η φύση μας». Εμείς οι ίδιοι αποσπούμε τον εαυτό μας από τη φώτισή μας. Όπως, όμως, λέει ο Nagpa Rimpose, η φώτιση σπινθηροβολεί, γιατί αυτή είναι η φύση της. Το να επιδιώκουμε την ανυπαρξία ή τη μηδαμινότητα ίσως είναι άλλος ένας τρόπος να αποσπούμε τον εαυτό μας από κάτι που σπινθηροβολεί μέσα από καθετί.
Η σπινθηροβόλος δύναμη της ζωής δεν είναι απλά ενέργεια δίχως μορφή: διαθέτει αμέτρητη ευφυΐα, πέρα από τα όρια της ιδιοφυίας. Πρόκειται για μια παγκόσμια ευφυΐα που την χαρακτηρίζει η αυτοοργάνωση και που ενυπάρχει σε καθετί. Οι συγκεκριμένες χορογραφίες που καταγράφουμε στις τροχιές των πλανητών, των γαλαξιών και των ηλιακών συστημάτων, οι περίπλοκοι υποατομικοί χοροί τοον μορίων και των ατόμων, οι κύκλοι και η τάξη της φύσης, ο παγκόσμιος χαρακτήρας του DNA, όλα αυτά αποκαλύπτουν το έργο μιας ευφυΐας που τις δυνατότητές της δεν τις χωράει ο νους μας.
Η ζωή ξέρει πού πηγαίνει. Δεν σταματά για να εξηγηθεί. Συνεχίζει, όμως, να μας διδάσκει, καθώς ξετυλίγεται μέσα από απείρως πολύπλοκα πρότυπα και ανεξήγητες συγχρονικότητες. Και μας σαρώνει, είτε κολυμπάμε μαζί είτε ενάντια στο ασυναγώνιστο ρεύμα της. Σώμα και νους αποτελούν ενιαίο τμήμα αυτού του ζωντανού ρεύματος. Εμείς οι ίδιοι αποτελούμε πολύπλοκες και τέλεια κουρδισμένες βιοχημικές δημιουργίες, στις οποίες αυτή η τεράστια ευφυΐα έχει δώσει ψυχή και ζωή. Μια ευφυΐα που έχει αποτυπωθεί στα κύτταρά μας, που αλλάζει συνέχεια μορφή και που η φύση της μένει πάντα ίδια.
Margot Anand
Η Τέχνη της Καθημερινής Έκστασης