Υπάρχουν διανοητικές σχέσεις, οι οποίες δεν μπορούν να είναι πολύ βαθιές. Η σχέση ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και το μαθητή είναι αυτού του τύπου σχέση.
Υπάρχουν σχέσεις αγάπης, που είναι βαθύτερες από τις διανοητικές. Η σχέση ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί, ανάμεσα στα αδέλφια, ανάμεσα στους συζύγους είναι σχέσεις αυτού του τύπου. Βγαίνουν από την καρδιά.
Ύστερα, υπάρχουν ακόμη βαθύτερες σχέσεις, που βγαίνουν από τον αφαλό. Αυτές τις σχέσεις, που βγαίνουν από τον αφαλό, τις ονομάζω φιλίες. Πηγαίνουν βαθύτερα από την αγάπη. Η αγάπη μπορεί να τελειώσει. Η φιλία δεν τελειώνει ποτέ.
Αύριο μπορεί να μισούμε τον άνθρωπο που αγαπάμε σήμερα. Ο φίλος όμως δεν μπορεί ποτέ να γίνει εχθρός. Αν γίνει εχθρός, τότε να ξέρεις πως δεν υπήρχε φιλία. Η σχέση φιλίας είναι σχέση αφαλού, είναι σχέση από βαθύτερα και άγνωστα βασίλεια. Γι’ αυτό, ο Βούδας δεν είπε στους ανθρώπους να αγαπούν ο ένας τον άλλο. Μίλησε για φιλία. Είχε λόγο που το έκανε αυτό. Είπε ότι πρέπει να είστε φίλοι στη ζωή.
Αύριο μπορεί να μισούμε τον άνθρωπο που αγαπάμε σήμερα. Ο φίλος όμως δεν μπορεί ποτέ να γίνει εχθρός. Αν γίνει εχθρός, τότε να ξέρεις πως δεν υπήρχε φιλία. Η σχέση φιλίας είναι σχέση αφαλού, είναι σχέση από βαθύτερα και άγνωστα βασίλεια. Γι’ αυτό, ο Βούδας δεν είπε στους ανθρώπους να αγαπούν ο ένας τον άλλο. Μίλησε για φιλία. Είχε λόγο που το έκανε αυτό. Είπε ότι πρέπει να είστε φίλοι στη ζωή.
Κάποιος ρώτησε το Βούδα: «Γιατί δεν το ονομάζεις αγάπη αυτό;» Και ο Βούδας απάντησε: «Η φιλία είναι κάτι πολύ βαθύτερο από την αγάπη. Η αγάπη μπορεί να τελειώσει. Η φιλία δεν τελειώνει ποτέ.»
Η αγάπη δεσμεύει, η φιλία δίνει ελευθερία. Η αγάπη μπορεί να σκλαβώσει κάποιον, μπορεί να κυριαρχήσει, μπορεί να γίνει αφεντικό. Η φιλία δεν γίνεται αφεντικό κανενός, δεν φυλακίζει κανέναν. Η φιλία ελευθερώνει. Η αγάπη γίνεται σκλαβιά, επειδή οι εραστές επιμένουν ότι ο άλλος δεν πρέπει να αγαπάει κανέναν άλλον, εκτός από εκείνους.
Η φιλία δεν έχει τέτοια αξίωση. Ένας άνθρωπος μπορεί να έχει χιλιάδες φίλους, εκατομμύρια φίλους, επειδή η φιλία είναι κάτι απέραντο, είναι ένα πολύ βαθύ βίωμα. Βγαίνει από το βαθύτερο κέντρο της ζωής. Γι’ αυτό η φιλία γίνεται τελικά ο μεγαλύτερος δρόμος για να σε πάει προς το θεϊκό. Κάποιος που είναι φίλος με όλους, αργά ή γρήγορα φτάνει στο θεϊκό, επειδή οι σχέσεις του συμβαίνουν με το κέντρο του αφαλού των άλλων. Kαι μια μέρα είναι αναπόφευκτο ότι θα συνδεθεί και με το κέντρο του αφαλού του σύμπαντος.
Οι σχέσεις δεν θα έπρεπε να είναι απλώς διανοητικές, δεν θα έπρεπε να είναι ούτε καν μόνο της καρδιάς. θα έπρεπε να είναι βαθύτερες, θα έπρεπε να είναι από τον αφαλό.
Osho
"ταξίδι προς τα μέσα"