.
Χάνετε ένα αντικείμενο που αγαπάτε, ένα κόσμημα, ένα σημαντικό χαρτί ή ένα πολύ αγαπημένο σας πρόσωπο...
«Όχι, δεν το έχασα. Κάπου θα το ξέχασα, θα το ξαναβρώ...»
«Όχι, δεν είναι νεκρός, δεν είναι δυνατόν!»
Το πρώτο στάδιο είναι εκείνο της άρνησης. Είναι αδύνατον ακόμα να αντικρίσετε την πραγματικότητα. Το άτομο προστατεύεται με μια πλημμύρα συναισθημάτων πολύ σημαντικών. Δεν θέλει να ζήσει κάτι τέτοιο, δεν θέλει να δει, να ακούσει, να καταλάβει.
«Ε, όχι!» Ο θυμός ανεβαίνει.
«Είναι άδικο, δεν θέλω να πεθάνει, γιατί έφυγε; Οι γιατροί είναι ανίκανοι, η υπηρεσία στην οποία ήταν είναι για κλάματα! Γιατί με εγκατέλειψε; Δεν είχε αυτό το δικαίωμα».
Διαμαρτύρεστε μπροστά στο αναπόφευκτο. Κατηγορείτε τα άστρα... ή στρέφετε τον θυμό σας ενάντια στον εαυτό σας διεγείροντας την ενοχή σας. «Έπρεπε να, αν ήξερα...»
Όταν σπάει ένας δεσμός, προσπαθούμε να τον αποκαταστήσουμε. «Δεν θέλω να φύγει, δεν θέλω να τον αφήσω».
«Έλεος Θεέ μου, στείλε μου πίσω τη φωτογραφία μου, κάνε να την ξέχασα σε κανένα συρτάρι!»
Αρχίζετε να διαπραγματεύεστε. Ακόμα κι αν δεν είστε θρήσκος, δίνετε υποσχέσεις: «Από ’δω και μπρος θα είμαι προσεκτικός». Κι αν η απώλεια έλαβε χώρα τη στιγμή που κάνατε κάτι ασυνήθιστο ή απαγορευμένο: «Δεν θα το ξανακάνω». Εκτός κι αν ήσαστε έτοιμοι να ανάψετε μια λαμπάδα στον άγιο Χριστόφορο.
Αρχίζετε να διαπραγματεύεστε. Ακόμα κι αν δεν είστε θρήσκος, δίνετε υποσχέσεις: «Από ’δω και μπρος θα είμαι προσεκτικός». Κι αν η απώλεια έλαβε χώρα τη στιγμή που κάνατε κάτι ασυνήθιστο ή απαγορευμένο: «Δεν θα το ξανακάνω». Εκτός κι αν ήσαστε έτοιμοι να ανάψετε μια λαμπάδα στον άγιο Χριστόφορο.
Είναι πραγματικά δύσκολο να αποδεχτείτε την πραγματικότητα, ίσως η απώλεια να μην είναι αναπόφευκτη. Πρέπει να προσπαθήσετε τα πάντα. «Αν είχα... αυτό δεν θα είχε συμβεί, πάρε τη ζωή μου καλύτερα κι όχι τη δική του».
«Δεν θα τον ξαναδώ. Πάει, τέλειωσε». Είστε λυπημένος, κλαίτε. Πρέπει να λογικευτείτε. Ο θυμός δεν θα τον ξαναφέρει πίσω. Είναι η φάση της κατάθλιψης. Τίποτα πια δεν έχει ενδιαφέρον. Είστε εξουθενωμένος. Η ενέργεια που προσπαθούσε χθες ακόμη να διατηρήσει τον θυμό ή τη διαπραγμάτευση, δεν υπάρχει πια.
Όλα τέλειωσαν. Στενοχωριέστε, αλλά το αποδέχεστε Είστε έτοιμος να γυρίσετε σελίδα, να επενδύσετε σε καινούριους δεσμούς. Έχετε πενθήσει.
Αυτά τα στάδια, όπως τα υπέδειξε η δρ. Ελίζαμπεθ Ρος, είναι εκείνα που περνά ένας άνθρωπος ο οποίος πλησιάζει στον θάνατο, είναι επίσης εκείνα που περνά η οικογένεια που του συμπαρίσταται. Κάθε στάδιο είναι σημαντικό και εποικοδομητικό για το επόμενο. Το πένθος είναι μια διαδικασία που μας βοηθά να προσαρμοστούμε στη νέα κατάσταση.
Το ζήτημα δεν είναι ούτε να παγώσετε τα συναισθήματά σας και να μην αισθάνεστε, ούτε να κλαίτε όλη μέρα κλεισμένοι στον εαυτό σας. Το ζήτημα είναι να κλαίτε για να απελευθερώσετε τον πόνο και να ξεπεράσετε την δοκιμασία βιώνοντας ολοκληρωτικά τα συναισθήματα σας. Βρείτε μια αγκαλιά για να κλάψετε, έναν φίλο για να σας ακούσει ώστε να μην νιώσετε εγκατάλειψη, να μην υποτιμήσετε τον εαυτό σας και στρέψετε τα συναισθήματα σας εναντίον σας.
Απόσπασμα από το βιβλίο
«η νοημοσύνη της καρδιάς»
της Isabelle Filliozat